Bel fıtığının farklı evreleri bulunmaktadır. Bu evreler fıtıklaşan diskin durumuna göre belirlenmektedir. Bel bölgesinde bulunan beş adet omurun arasındaki disklerin içerisinde bulunan yumuşak dokunun zaman içerisinde dışarı doğru taşması sonucu, omurilik ve sinirlerde sıkışma meydana gelir. Sinirlerin sıkışması ile beraber bel ağrısı, tek veya her iki bacakta ağrı, uyuşma ve güç kaybı gibi problemler kendini göstermektedir. İleri evrelerde cinsel fonksiyonların bozulması, idrar ve büyük abdest yapamama – tutamama gibi belirtiler de görülebilmektedir. Bel fıtığı halk arasında korkulan bir hastalık olsa da bu hastalıkta ameliyat uzman hekimler tarafından son çare olarak önerilmektedir. Hastalığın evrelerine göre çeşitli tedavi yöntemleri uygulanarak bel fıtığının daha da kötüleşmesini önlemek ve yaşanan rahatsızlıkları hafifletmek mümkündür.
Bel Fıtığının İlk Evreleri
Bel fıtığının ilk evrelerinde disk yapısında bozulmalar oldukça azdır. Diskin dışında bulunan ve iç kısmındaki jölemsi yapıyı çevreleyen sert kısmında zayıflıklar meydana gelir. Bu kısımdaki zedelenme ve küçük yırtıklar, bel fıtığının başlangıcı olarak kabul edilir. Bu aşamada diskin esneme, bükülme ve darbe emme özelliklerinde çeşitli kayıplar mevcuttur. Bu evrede vücut zorlandığında bel ağrısı görülür. Sert yapıdaki yırtılmaların daha da arttığı ve jölemsi yapının bombeleşmeye başladığı evre ise ikinci evre olarak kabul edilir. Bu duruma aynı zamanda bulging adı da verilmektedir. Bu aşamada da hastaların bir çoğunda herhangi bir belirti görülmemektedir. Görülen belirtiler ise bel bölgesinde ağrıdan ibarettir.
İleri Evreleri
Bel fıtığının sonraki evresinde ise disk yapısındaki yırtılmalar giderek artar ve diskin kabuğu iyice zayıflar. Bulgingin daha ileri evresi olarak kabul edilen bu evreye protrüzyon adı verilmektedir. Diskin bombeleştiği yerlerde şiddetli ağrılar görülebilir. Ayrıca bel fıtığı kaynaklı bacak ağrıları da bu evrede ortaya çıkar. Bel fıtığının sonraki evreleri ise daha ciddidir. Diskin dış kısmında yer alan kabuk üzerinde görülen çatlakların fazlalaştığı yerden kapsül tamamen yırtılır. Disk içerisindeki yumuşak, jölemsi kısım ise omuriliğe ve sinire doğru dışarı çıkar. Kapsülün tamamen yırtılarak içerideki yumuşak materyalin dışarıya taşması olayına halk arasında “Fıtık Patlaması” veya “Bel Fıtığı Patlaması” denir. Bazı hastalarda ise omurilik kanalının içine girmiş olan bu materyal orada durmaz, ayrı bir parça haline gelebilir hatta göç edebilir. Göç eden bel fıtığına “Migre Bel Fıtığı” denir. Öylesine ilerlemiş bel fıtığı olayları vardır ki bunlarda serbest materyal dura denen kalın zarı delerek zarın iç kısmına geçer. Bunlara da “İntradural Bel Fıtığı” adı verilir. Bu evrelere gelmiş bel fıtıklarında cerrahi müdahale daha uygundur. Çünkü konservatif tedavi adı verilen cerrahi dışı metotlarla iyileşme ihtimali bu tip ileri düzeydeki bel fıtığı hastalarında çok zayıftır. Halbuki tecrübeli ellerde, uygun teknik ve ekipman kullanılarak yapılan ameliyatlarda ise başarı oranı %99 civarındadır.